Spaanse tortilla de patatas met chorizo en paprika

Laat ik vandaag beginnen met een vraag:

Welke vulling gaat er in de allerlekkerste Spaanse tortilla?

a)  aardappels

b)  gebakken uitjes

c)  paprika

d)  chorizo

Als je goed kijkt, geeft de foto het antwoord al weg...
Maar lees toch maar verder. Want dit recept wil je niet missen!

Tortilla de patatas, tortilla de papas, tortilla española

Misschien heb je hem weleens gegeten in een tapasrestaurant: een Spaanse tortilla. Voor de niet-ingewijden: dat is een dikke omelet gevuld met (o.a.) aardappels. Erg lekker!

In Spanje wordt de traditionele aardappeltortilla 'tortilla de patatas' of 'tortilla española' (Spaanse omelet) genoemd. In Zuid-Amerika kennen ze hetzelfde gerecht ook, maar daar heet het 'tortilla de papas'. Gewoon omdat het woord voor aardappels daar 'papas' is. 

Vind jij het woord 'tortilla' een beetje lijken op ons woord 'taart'? Slim! Beide woorden hebben inderdaad dezelfde oorsprong. Sterker nog: een 'tortilla' is letterlijk een kleine 'torta', een taartje dus!

Tegenwoordig wordt 'tortilla' niet meer in de betekenis van 'taartje' gebruikt; althans niet voor zover mij bekend. Onder een 'tortilla' verstaan de Spanjaarden nu een omelet. Noot: in Zuid-Amerika wordt het woord ook gebezigd voor de dunne maïs- of tarwepannenkoek, die we nu ook wel 'wrap' noemen. Dat is een heel ander soort gerecht dus.

De allereerste tortilla de patatas

De tortilla de patatas is tegenwoordig enorm in de mode. Hij is hip en trendy. Elk zichzelf respecterend tapasrestaurant heeft hem op de kaart staan. Maar dat wil niet zeggen dat het ook om een nieuw, jong recept gaat. De Spanjaarden kennen een lange traditie waar het de tortilla de patatas betreft! 

Zijn grote populariteit heeft het gerecht van oorsprong te danken aan het feit dat de basisingrediënten, eieren en aardappels, de laatste paar eeuwen bijna altijd voorradig waren in de Spaanse keukens. En ze waren goedkoop! 

Wanneer de eerste tortilla de patatas precies het levenslicht zag is niet echt bekend. Maar natuurlijk doen er in Spanje wel een paar sappige verhalen de ronde over de geboorte van het geliefde recept. 

Een Spaanse generaal met honger

Het smeuïgste verhaal stamt uit 1835. Er werd in die tijd een burgeroorlog gevoerd in Spanje.

Tijdens het beleg van Bilbao klopte een hongerige generaal - met de voor ons onuitspreekbare naam Zumalacárregui; generaal Z. dus - aan bij een afgelegen boerderij. Met veel bombarie eiste hij dat er een voedzame maaltijd op de plank kwam.

De angstige boerin checkte haar voorraad. Helaas was het enige dat ze in huis had een aardappel, een ui en een paar eieren.

Maar ze was inventief. Met de schamele ingrediënten bakte ze een luchtige gevulde omelet. De tortilla de patatas was geboren!

En generaal Z.? Die vond hem zo lekker, dat hij zijn legerkoks daarna opdroeg de omelet nog veel vaker op tafel te zetten!

Wat zijn de basisingrediënten van een tortilla de patatas?

In die allereerste tortilla zouden dus eieren, een aardappel en een ui hebben gezeten. Voor de Spanjaarden zijn dit dan ook de traditionele ingrediënten, al zijn er koks die de ui liever weglaten uit het recept. 

Om een klassieke tortilla te maken worden eerst aardappels in schijfjes of blokjes gesneden. Die worden samen met wat ui zachtjes gegaard in een ruime hoeveelheid olijfolie. Daarna wordt het overgrote deel van de olie verwijderd. De aardappels worden toegevoegd aan een paar geklutste eieren en van het geheel wordt in een koekenpan een dikke, ronde omelet gemaakt, die aan twee kanten wordt gebakken totdat hij goudbruin en gaar is.

Modernere tortillas met meer ingrediënten

Veel restaurants serveren nog steeds de aloude klassieker. En die is echt verschrikkelijk lekker. Een echte aanrader!

Maar steeds meer zie je varianten op de menukaarten verschijnen. Daarbij gaat het met name om variatie in de vulling. Naast de aardappels (die er wel altijd in zitten) en de uien (soms, niet altijd) gaan er vaker ook hamblokjes, spekjes, groene asperges, peterselie, knoflook, kaas, maïs, kip, etc. doorheen.

Maar de allerlekkerste variant maak ik zelf. Tja, dat vinden ze hier in huis nou eenmaal... 😉

En nu volgt dus eindelijk het antwoord op de vraag uit de inleiding: alle antwoorden zijn goed, mits je ze echt allemaal tegelijk kiest!!

In de allerlekkerste tortilla zitten zowel aardappels als uien als paprikablokjes als chorizo!

Makkelijke bereidingsmethoden voor tortillas

Veel koks experimenteren tegenwoordig ook met de bereidingswijze van de tortilla. Niet elke tortilla wordt nog traditiegetrouw in een koekenpan gebakken, of maar gedeeltelijk.

Tortilla de patatas onder de grill

Zeker als je een grote tortilla wilt bakken - bijvoorbeeld voor een uitgebreide tapasborrel voor veel personen - is het omdraaien van de tortilla in de pan een zware klus (je keert een tortilla normaal gesproken met behulp van een plat deksel of twee borden). 

Praktisch ingestelde koks bakken zo'n grote tortilla daarom in een ovenbestendige koekenpan. Ze draaien hem niet om als de onderkant goudbruin (en de omelet bijna gaar) is, maar ze plaatsen hem met pan en al onder een hete grill; zo wordt ook de bovenkant mooi gebakken.

Tortilla de patatas uit de oven

Heb jij zo'n pan en een grote oven waar die in past? Ik niet! Toch bak ik regelmatig grote tortillas. Hoe ik dat doe? Supermakkelijk: ik bak mijn tortillas altijd in een ovenschaal in mijn kleine oven!

Hoe maak je de vulling voor een tortilla de patatas?

Mijn koekenpan (of hapjespan; die is ook heel handig hiervoor) blijft niet helemaal ongebruikt in de kast staan. Daarin bak ik eerst mijn aardappels, uien, paprikablokjes en chorizo. Olijfolie, knoflook en verschillende soorten paprikapoeder maken de vulling helemaal af. Lees het volledige recept hieronder voor een stap-voor-stap uitleg.

De tortilla de patatas afbakken in de oven

Pas daarna tover ik mijn ovenschaal tevoorschijn. Even invetten, vulling erin, geklutste eieren eroverheen en de schaal mag de oven in. Het volgende halfuur heb ik er geen omkijken naar; de oven doet al het werk! Kan ik me mooi bezighouden met nog meer tapas!

Mooie blokjes tortilla de patatas

De tortilla is klaar als hij helemaal gaar is. Hij is dan prachtig gerezen. Als je er met een vork op drukt of in prikt, voelt hij stevig en niet meer vochtig aan. Door het uitgesmolten vet van de chorizo, dat bovenop komt drijven, is ook de bovenkant van mijn tortilla lekker bruin en krokant geworden! 

Ik laat mijn tortilla het liefst een kwartiertje afkoelen voordat ik hem in blokjes snijd - gewoon in de ovenschaal; storten is niet nodig - en serveer. Lauwwarm vinden wij hem het allerlekkerst, maar warm of helemaal koud kan ook. Een ideale tapa dus om ruim voor je tapasparty al te maken!

Buen provecho, smakelijk eten!

Hoe maak je zelf een Spaanse tortilla de patatas met chorizo en paprika?

Ingrediënten:

• 1/2 kilo vastkokende aardappels (ik vind Nicola-aardappels erg lekker in tortilla)
• 1 grote ui
• Spaanse extra virgen olijfolie
• 2 ons chorizo aan één stuk
• 1/2 groene paprika
• 1/2 rode paprika
• 1 teentje knoflook
• 1,5 theelepel mild paprikapoeder
• 1/4 theelepel pikant paprikapoeder
• 1/4 theelepel pimentón (Spaans gerookt paprikapoeder)
• 6 eieren
• zout en versgemalen zwarte peper

Bereiding:

1. Verwarm de oven voor tot 175°C.
2. Schil de aardappels en snijd ze in dobbelsteentjes. Snipper de ui grof.
3. Verhit een paar eetlepels olijfolie in een grote koekenpan (liefst met anti-aanbaklaag) en bak hierin de aardappels lichtbruin en halfgaar. Schep ze af en toe om.
4. Voeg na ongeveer 10 minuten de uiensnippers toe en fruit ze zachtjes mee.
5. Ondertussen heb je de tijd om de chorizo en de paprika's ook in kleine blokjes te snijden. Hak tevens de knoflook fijn.
6. Schep de worst, de knoflook en de paprikablokjes bij het aardappelmengsel zo gauw de aardappels gaar zijn. De volgende vijf minuten zal de worst zachtjes uitsmelten en een deel van zijn heerlijke smaakmakers afgeven aan met name de aardappels. Voeg voor nog meer smaak de drie soorten paprikapoeder toe.
7. Proef het mengsel en beslis hoeveel zout en zwarte peper je nog nodig acht om het geheel af te maken. Maak de omeletvulling niet te zout; beter is het om nog wat zout toe te voegen aan de eieren, die je vervolgens goed gaat loskloppen in een kom.
8. Vet een vierkante of rechthoekige ovenschaal licht in met olijfolie. Laat het aardappelmengsel even uitlekken in een vergiet. Zo wordt de vulling niet te vet.
9. Doe het aardappelmengsel vervolgens over in de ovenschaal en schenk de geklutste eieren eroverheen.
10. Plaats de schaal in de oven en bak de tortilla totdat de eieren licht gesouffleerd en nét gestold zijn. Dat duurt een dik halfuur. Druk even licht op het gerecht om de gaarheid te testen. De omelet moet stevig aanvoelen. Je kunt ook met een vork in het middel prikken om te zien of de eieren gaar zijn. Het uitgesmolten vet van de chorizo heeft ervoor gezorgd dat de bovenkant nu ook lekker krokant is. Verwijder eventueel overtollig worstvet met een stukje keukenpapier. 
11. Laat de tortilla een kwartier afkoelen en snijd hem vervolgens in blokjes. Dat kan gewoon in de ovenschaal; je hoeft de tortilla niet eerst te storten.
12. Leg de blokjes tortilla op een mooi bord of in tapaschaaltjes en serveer. Geniet van je heerlijke tapa!

Ben je geïnteresseerd in nog meer taparecepten? Volg dan de link 'tapas'. Ik zal je hieronder alvast wat tips geven!

Spaanse gehaktballetjes met sherry en pimentón

Gemarineerde garnalen

Mini-kipschnitzels met tapenade met pijnboompitten

Pikant gemarineerde olijven

Kruidige krieltjes met een komijn-knoflookmayonaise