Rode kool gestoofd met port en goudrenetten: dit luxe bijgerecht is zo lekker is dat je het elke herfst- en winterdag wel zou willen eten. Het misstaat zelfs niet op je kersttafel!
Combineer de kool met wild, tamme eend, tam konijn, runderstoofpotjes, een klassieke coq au vin, rosbief of je allerbeste biefstukrecept! Genieten!
Waarom heet rode kool 'róde kool' terwijl hij paars is?
Toen ik laatst de kool voor dit recept stond te snijden, realiseerde ik me dat het eigenlijk wel vreemd is dat we deze kool ‘rode kool’ noemen. Hij is duidelijk paars van kleur in plaats van rood! Hoe is deze discrepantie in de taal geslopen?
Een uurtje later besloot ik wat te gaan lezen over dit onderwerp. En dat bleek bijzonder interessant!
Rood is een primaire kleur en paars niet
De eenvoudigste verklaring die ik tegenkwam hield in dat rood een primaire kleur is en paars niet.
Primaire kleuren worden vaker gebruikt in benamingen dan niet-primaire kleuren. De kleur rood ligt dan het dichtste bij de kleur van de kool. OK, hier kan ik wel in meegaan. Maar verder zoeken leidde naar nog een antwoord op mijn vraag.
In rode kool zitten anthocyanen
Dat antwoord ligt veel meer in de bètahoek. In rode kool zitten zogenaamde anthocyanen. Dat zijn stoffen die bepaalde vruchten, groenten en ook bloemen hun rode, paarse of blauwe kleur geven. Behalve in rode kool zitten deze stoffen onder andere ook in blauwe druiven, kersen, aubergines, veel soorten bessen en radijs.
(Planten met) anthocyanen hebben niet onder alle omstandigheden dezelfde kleur. Als zij in contact komen met andere stoffen kunnen zij verkleuren. Zo verkleurt rodekoolsap van geel via groen naar blauw, paars en rood afhankelijk van de PH-waarde van de stof die je eraan toevoegt. Een basische stof (met een hoge PH-waarde) kleurt het sap geel en een zure stof (met een lage PH-waarde) zorgt voor een rode kleur!
Zuur kleurt rode kool rood
En nu zijn we precies waar we zijn moeten: als je dus een zuur toevoegt aan je kool, dan verandert de kleur van paars in rood!
Traditioneel wordt rode kool vrijwel altijd bereid met een zuur. Azijn en lichtzure appels zijn veelvoorkomende ingrediënten. De kool die op tafel verschijnt is daarom meestal veel roder dan het rauwe product! Het kan dus zijn dat om die reden de kool in het verleden ‘rode kool’ is genoemd!
Leuk proefje met rode kool
Overigens, je zou het proefje met het rodekoolsap zelf in je eigen keuken kunnen uitvoeren als je dat leuk vindt. Op de volgende website vind je alle informatie die je nodig hebt: http://chemistry.about.com/od/acidsbase1/a/red-cabbage-ph-indicator.htm
De oorsprong van de benaming ‘rode kool’ is niet eenduidig, zo blijkt. Welke verklaring lijkt jou het meest plausibel, die over de primaire kleur of die met betrekking tot de kleurstof?
Luxe rode kool met port
Nog even terug naar het recept in deze blog. Vandaag geen standaardbereiding van rode kool, maar een veel luxere versie.
De belangrijkste smaakmaker is gloedvolle, lichtzoete rode port! Je hebt er een flink glas van nodig!
Door de port – en verder ook nog door een beetje bruine suiker en een gefruite ui – wordt je rode kool verrukkelijk zachtzoet van smaak!
Ook het zuurtje laat ik niet achterwege in het recept. De azijn uit de klassieke receptuur hoort absoluut in mijn rode kool! Alleen gaat het niet om gewone huis-tuin-en-keuken-azijn, maar om zoete balsamicoazijn en appelciderazijn.
Die laatste soort azijn sluit naadloos aan bij de friszure moesappel, die ik ook nog toevoeg. Geen rode kool zonder goudrenet, zou ik bijna zeggen. Rode kool moet fruitig smaken!
Door al deze ingrediënten samen krijg je een fruitige, frisse, lichtzoete rode kool met veel diepgang. Geweldig! Meteen maken dus!
Zo maak je zelf luxe rode kool met port en goudrenetten
Ingrediënten voor een feestelijk bijgerecht voor ±6 personen:
- een grote rode kool
- plantaardige margarine
- 1 ui
- ±4 eetlepels bruine basterdsuiker
- 1½ dl rode port
- 3 forse goudrenetten, geschild en in kleine stukjes gesneden
- 3 eetlepels citroensap
- ±3 eetlepels rode balsamicoazijn
- 4 eetlepels appelciderazijn
- zout en versgemalen zwarte peper
Bereiding:
- Snijd de rode kool in dunne reepjes.
- Halveer de ui en snijd ook deze in dunne plakjes.
- Verhit een beetje margarine in een grote stoofpan.
- Fruit de kool op een zacht pitje in de margarine onder toevoeging van de bruine suiker en de ui.
- Na een minuut of 7 à 8 kunnen alle overige ingrediënten erbij gedaan worden. De kool moet nu ongeveer anderhalf uur stoven. Hij is dan gaar, maar nog niet helemaal slap en zacht. Hij moet nog een beetje een bite hebben. Voeg tijdens het stoven indien nodig een scheutje water toe.
- Proef de kool en maak hem op smaak met eventueel nog wat extra zout, peper of een beetje van de andere smaakmakers.
Tip:
De kool smaakt het lekkerste als je hem ruim van tevoren maakt en vlak voor de maaltijd weer opwarmt. De smaken kunnen dan goed doortrekken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten