Binnen 20 minuten een verrukkelijke maaltijdsoep op tafel zetten? 

Dat kan met mijn recept voor ajvar-soep!

Ajvar is een heerlijke én gezonde groentesaus op basis van fijngehakte geroosterde paprika's, aubergines, kruiden en specerijen. Een saus met behoorlijk wat pit. Razend populair is hij in veel landen op de Balkan, waar hij oorspronkelijk ook vandaan komt. 

Je koopt ajvar gewoon in potten in de supermarkt. Ook in Nederland!

Ik ontdekte dat ajvar niet alleen lekker is bij worstjes (de ćevapčići, die je misschien wel kent van je vakantie) en hamburgers, maar dat je er ook in een handomdraai een fantastische soep van kunt maken, een romige en tegelijkertijd pikante paprikasoep:

• je bakt een paar ons gehakt rul
• je fruit een handje uiensnippers, een paar teentjes knoflook, een flinke hoeveelheid kruiden en specerijen en een blikje tomatenpuree mee
• daarna voeg je aan dit mengsel een pot ajvar, runderbouillon en een scheutje room toe
• en dan schep je een lekkere portie beetgare orzo - dat is pasta in de vorm van rijstkorrels - door je soep
• goed roeren en verwarmen en...
  
  

Aan tafel! 

Ga snel naar het volledige recept! 

Ajvar-soep: romige én pittige paprikasoep met rul gebakken gehakt en orzo

Ingrediënten voor een maaltijdsoep voor 4 à 5 personen of een voorgerecht voor 8 à 10 personen:

Voor de soep:

• 2 eetlepels olijfolie
• 250 gram lamsgehakt (of varkensgehakt als je geen lamsgehakt kunt krijgen)
• 250 gram rundergehakt
• zout en versgemalen zwarte peper
• 2 flinke uien
• 2 teentjes knoflook
• 2 theelepels mild paprikapoeder
• 1 theelepel pimentón (gerookt paprikapoeder)
• 1/2 theelepel gemalen komijn
• 1/2 theelepel kummel (karwijzaadjes)
• 140 gram tomatenpuree
• 1 pot pittige ajvar à 350 gram
• ±1,2 liter water
• 3 runderbouillonblokjes
• 1,5 dl slagroom, ongeklopt
• eventueel 1/2 theelepel chilivlokken
• een flinke bos platte peterselie

Voor de orzo:

• 400 gram orzo voor een maaltijdsoep (dat is pasta in de vorm van rijstkorrels; ik gebruikte orzo nr. 65) of 250 gram orzo voor een voorgerecht
• water
• 1 of 1/2 runderbouillonblokje (afhankelijk van de hoeveelheid orzo)

Bereiding:

1. Verhit de olijfolie in een grote soeppan. Bak hierin de twee soorten gehakt onder regelmatig omscheppen mooi rul, maar niet bruin. Dat duurt een minuut of 6 à 7. Verwijder eventueel overtollig uitgesmolten vet. Maak het gehakt op smaak met zout en versgemalen zwarte peper.
2. Snipper de uien. Voeg de uiensnippers toe aan het gehakt. Bak het gehaktmengsel op middelhoog vuur totdat de uien lichtgeel kleuren en gaar zijn. Schep het geheel regelmatig om.
3. Kook ondertussen de orzo beetgaar in een ruime hoeveelheid water op smaak gemaakt met 1 of 1/2 bouillonblokje. Giet de pasta af door een vergiet en spoel hem af met koud water.
4. Als de uien gaar zijn,  mogen de knoflook, alle specerijen en de tomatenpuree bij het gehaktmengsel in de soeppan. Bak de smaakmakers - weer op middelhoog vuur - een paar minuten mee. Door de verhitting kunnen de smaken van de specerijen zich goed ontwikkelen en wordt de tomatenpuree lekker zoet. Blijf het mengsel goed roeren. De smaakmakers mogen niet te heet worden; dan worden ze bitter.
5. Tover het geheel om tot een soep met het water en de 3 runderbouillonblokjes. Breng de soep aan de kook. 
6. Maak de soep lekker romig met de slagroom.
7. Schep de orzo door de soep en verwarm de soep nog een keer. Proef de soep en voeg eventueel nog een beetje zout en/of wat extra water toe. Mag de soep van jou nóg wel wat pittiger? Roer er dan een halve theelepel chilivlokken doorheen.
8. Hak de peterselie en roer deze vlak voor het serveren door je ajvar-soep. 

Veelgestelde vragen over de ajvar die deze soep zo lekker maakt

Wat is ajvar?

Ajvar is een groentesaus, die gemaakt wordt van paprika's en aubergines. 

De groenten worden eerst geroosterd en vervolgens fijngehakt. Daarna worden ze minimaal een uur gestoofd onder toevoeging van in olijfolie gefruite knoflook, zout, peper en eventueel nog een gehakte chilipeper en specerijen als komijn en paprikapoeder. Na het bereiden wordt de saus gekoeld. Hij wordt koud gegeten.

Hoe smaakt ajvar?

Ajvar heeft een frisse paprikasmaak. Vaak heeft hij ook iets rokerigs. Dat komt doordat de groenten voor ajvar (bij voorkeur) op de barbecue worden geroosterd. Sommige merken ajvar hebben behoorlijk wat pit; dan zijn er Spaanse pepers aan toegevoegd. Ik zou zeggen: probeer eens een paar soorten uit en bepaal welke jij het lekkerste vindt! 

Uit welk land komt ajvar van oorsprong?

Daarover verschillen de meningen. Volgens sommigen komt ajvar oorspronkelijk uit Macedonië, maar ook Servië wordt weleens als de bakermat van het gerecht genoemd. In elk geval is ajvar populair in vrijwel alle Balkanlanden. 

Kun je ajvar ook zelf maken?

Dat kun je zeker. Hier vind je een lekker recept.

Waar kun je ajvar kopen?

Gelukkig hoef je tegenwoordig niet meer naar de Balkan te reizen voor ajvar. Vrijwel elke grote supermarkt heeft de saus in zijn assortiment. Je vindt hem vaak in de schappen bij de Turkse producten. 

Hoelang kun je ajvar bewaren?

Een onaangebroken pot ajvar kun je meestal een paar jaar bewaren, gewoon in je voorraadkast. Is een pot eenmaal open, bewaar hem dan in de koelkast en gebruik het restje binnen 10 dagen. Check altijd even het etiket van jouw merk ajvar en kijk of dat voor jouw saus ook geldt. 

Waar kun je ajvar voor gebruiken?

Ajvar is vooral bekend als dé saus die geserveerd wordt bij de Balkanworstjes ćevapčići. Deze kruidige gehaktworstjes - zonder velletjes - worden meestal gegeten in een soort pitabroodjes met een flinke lepel ajvar, wat ringen rauwe ui en sla erbij. 

Maar je kunt met ajvar nog zo veel meer kanten uit:

• smeer wat ajvar op je brood - pitabroodjes, Turks brood, stokbrood, tortillawraps, Libanees brood, Surinaams platbrood of een stevig boerenbruinbrood - en beleg je boterhammen met plakjes rauwe of geroosterde groenten, falafel, merguezworstjes of gegrilde kipreepjes
• gebruik je ajvar als dipsaus voor in reepjes gesneden rauwe groenten
• of dip je tosti erin
• zet een schaaltje ajvar op tafel als je gaat barbecueën; de saus is heerlijk bij steaks, kip, hamburgers, vleesspiesjes en groentespiesjes
• ajvar is verrukkelijk bij een ovenkippetje of bij een gehaktbrood uit de oven
• roer eens een paar lepels ajvar door je mayonaise (gelijke delen van beide sauzen is meestal het lekkerst) en serveer je ajvar-mayonaise tijdens het fonduen of gourmetten
• ajvar-mayonaise is ook erg lekker met versgebakken frietjes, ovenfrietjes, ovenkrieltjes of krokant geroosterde ovenaardappeltjes
• met een schepje ajvar erdoor maak je je slasaus heel speciaal
• kneed ook eens een paar lepels ajvar door het gehakt voor je gehaktballen; denk daarbij vooral aan lamsgehakt en varkensgehakt 
• van gehakt dat je zo kruidt, kun je heerlijke saucijzenbroodjes bakken
• en natuurlijk kun je met ajvar de heerlijke soep maken uit het recept hierboven! 

Kun je de ajvar-soep al geruime tijd voor het serveren maken?

Ja, dat kan zeker! Maak je soep helemaal af zonder dat je er de orzo en de peterselie doorheen roert. Zet hem na afkoeling in de koelkast. Ook de orzo kun je na het koken en afspoelen in de koelkast bewaren. Vlak voor het serveren warm je je soep op en voeg je de orzo en de peterselie toe. 

Bij welke gelegenheden serveer je de ajvar-soep?

Wij eten onze ajvar-soep het vaakst als we weinig tijd hebben om te koken. Een maaltijdsoep die zo snel klaar is, is ideaal voor een drukke dag! 

Je kunt je ajvar- soep ook in een grote hoeveelheid maken. Zet een grote pan op het vuur als je veel gasten verwacht! 

Serveer ajvar-soep als voorgerecht bij een etentje met meer Balkangerechten. Vul de soep dan met wat minder orzo dan voor een maaltijdsoep; anders wordt de soep te zwaar als voorgerecht.

Ook leuk: schep je soep in kleine glaasjes of koffiekopjes en serveer hem - met theelepeltjes erbij! - als hapje bij een borrel of tapasavond. Of als amuse bij een feestelijk etentje!

Extra tip: houd mijn blog in de gaten, want binnenkort heb ik een recept voor je voor een fantastische Balkan-burger met ajvar-mayonaise!