Ik kocht laatst superverse trostomaten op de DakMarkt in Den Haag en maakte er een heerlijke mediterrane tomatensalade met gemarineerde olijven mee.

DakMarkt? Dat is een boerenmarkt boven op het dak van een hoog industrieel gebouw midden in Den Haag. Hieronder lees je er alles over!

Boerderij midden in de stad?

Blogger zoekt boer...

"Ja", zul je zeggen, "dan moet je niet in de stad blijven!". Nou, misschien juist wel! Maar je moet tijdens het zoeken niet naar de grond kijken, maar omhoog...

Ik zal nog een tipje van de sluier oplichten: het boerenbedrijf, dat deze blogger vond, bevindt zich op een steenworp afstand van Station Moerwijk midden in Den Haag. Advies: kijk wel uit met het werpen van die steen, want je wilt niet dat de ruiten van het bedrijf sneuvelen...

Zijn mijn aanwijzingen nog steeds te cryptisch?

Dakboerderij van de Urban Farmers

OK. In het hart van de hofstad kwam ik laatst een heuse dakboerderij op het spoor. Ja, dat woord moet je letterlijk nemen: het gaat om een boerderij gevestigd op het dak van een gebouw. En niet zomaar een gebouw. Echt een torenhoog gebouw, De Schilde.

Als je aan komt lopen, zie je al van ver de glazen kassen, boven op de toren, schitteren in de zon.

Met een lift zoef je naar boven om vervolgens een van de meest futuristische boerderijen te betreden die je ooit hebt gezien: het bedrijf van de Urban Farmers.

DakMarkt, boerenmarkt boven op het dak van De Schilde

Vanuit de lift kom je eerst in de boerderijwinkel, die heel toepasselijk de 'DakMarkt' wordt genoemd. Overal staan vrolijke oranje kratjes waarin superverse tomaten, paprika's, aubergines, komkommers en kropjes sla naar je liggen te lonken.

Een paar dagen voordat ik zelf de Urban Farmers bezocht, had ik via internet al een rondleiding geboekt. De verleidelijke groenten moesten dus even wachten. 

Want eerst wilde ik alles te weten komen over dit curieuze bedrijf en met eigen ogen zien hoe die groenten gekweekt werden. 

En de vis. Want naast kasgroenten worden hier ook tilapiavissen gekweekt. Niet op de bovenste verdieping, want daar staan dus die kassen, maar één etage lager.

Rondleiding Urban Farmers

Onze rondleiding begon op het balkon naast de dakmarkt (overigens, het uitzicht van daaruit over Den Haag is echt adembenemend). Daar vertelde onze charmante gids ons alles over het ontstaan van het bedrijf en de productiemethode.

Alles over aquaponics

In het kort het opzienbarendste: UF werkt met een zogenaamd aquaponics-systeem. 

De combinatie viskweek en glastuinbouw is daarbij niet willekeurig gekozen. 

De twee kweken, aquacultuur (het kweken van waterdieren, zoals in dit geval vissen) en hydrocultuur (het kweken van planten in water) werken samen op een symbiotische manier. Heel duurzaam dus.

Reservoirs vol met tilapiavissen

Hoe dat precies in de praktijk gebeurt, zagen we in het vervolg van de rondleiding. 

Nadat alle deelnemers beschermende kleding hadden aangetrokken en hun handen hadden ontsmet, werden we een grote, warme ruimte in geleid met daarin enorme waterreservoirs vol met tilapiavissen. In totaal worden hier tegelijkertijd maar liefst 17.000 vissen grootgebracht! Elke week worden er 500 geoogst en aangeboden aan de lokale horeca.

Van visuitwerpselen tot plantenvoeding

Al die vissen samen produceren grote hoeveelheden uitwerpselen. 

Waarom ik juist daarover begin? Omdat het die uitwerpselen zijn, die het begin vormen van de keten van het aquaponics-systeem. 

In eerste instantie zijn uitwerpselen van vissen toxisch; er zit giftig ammonia in. Maar als je het afval slim opvangt en er een bepaalde soort bacteriën op laat inwerken, dan breken die bacteriën de uitwerpselen af in nitraten en nitrieten. 

Precies de bouwstoffen die planten nodig hebben voor hun voeding!

Het afvalwater van de viskweek (met al zijn voedingsstoffen) wordt vervolgens naar boven geleid, echt naar het dak, waar de kassen staan met het hydrocultuur-systeem voor de planten. 

Wij gingen daar natuurlijk ook naartoe. En we zagen met verbazing hoe al die duizenden kasplanten floreerden op de nitraten en de nitrieten van de vissen!

In de warmte van het zonlicht daarboven, hoog op wat wel het dak van de wereld leek, groeiden onder het glas rijen en rijen vol met tomaten, aubergines, komkommers, courgettes, talrijke slasoorten en tuinkruiden. Geweldig om te zien! We keken er onze ogen uit!

Planten filteren het water voor de vissen

Maar daar eindigt het verhaal van de aquaponics nog niet. 

Want wat doen al die planten met het nitraat- en nitrietrijke water? Die halen er alles uit wat ze nodig hebben en maken het water als het ware weer 'schoon'. Zo schoon, dat het water vervolgens weer terug kan stromen de visreservoirs in. 

En zo is de cirkel rond!

Ingenieus toch, dat aquaponics-systeem! En heel efficiënt. Misschien heb ik vorige week wel een kijkje gekregen in dé boerderij van de toekomst!

Tomatensalade van de DakMarkt

Uiteraard kon ik het na de rondleiding niet laten om ook nog wat van die heerlijke tomaten te kopen.

Ik had thuis in de koelkast nog een restje staan van de gemarineerde olijven van een dag eerder. Samen met de tomaten maakte ik er een verrukkelijke salade van.

Boek zelf een rondleiding bij de hoogste boerderij van Den Haag

Snel namaken deze tomatensalade met gemarineerde olijven!

Maar nog belangrijker: woon je in (de buurt van) Den Haag? Ga dan zelf eens een kijkje nemen bij de Urban Farmers. Via hun website kun je makkelijk een rondleiding boeken! Er zijn zelfs speciale kindertours. 

Bovendien ben je elke woensdag- en vrijdagmiddag welkom op de DakMarkt om je eigen groenten te kopen. Doen!

Mediterrane tomatensalade met gemarineerde olijven

Ingrediënten voor een bijgerecht voor 4 personen:

Voor de tomatensalade:

• 600 gram smaakvolle kleine trostomaten (bijv. Tasty Tom-tomaatjes)
• een handje basilicumblaadjes
• versegeknipte bieslookringetjes
• 1/2 portie gemarineerde olijven (zie het recept van gisteren)

Voor de vinaigrette:

• 3 eetlepels witte balsamicoazijn
• 9 eetlepels extra vergine olijfolie
• zout en versgemalen zwarte peper

Bereiding:

1. Neem de olijven een halfuur voor het serveren uit de koeling; op kamertemperatuur zijn ze het lekkerste.
2. Doe alle ingrediënten voor de vinaigrette in een lege jampot. Schud er een sausje van.
3. Snijd de tomaten in dunne plakjes.
4. Leg de tomatenplakjes mooi op een schaal. Schenk de vinaigrette over de tomaten. Verdeel de olijven eroverheen. Garneer het geheel met de basilicumblaadjes en de bieslook.
5. Serveer meteen.