Er was eens een saaie groenteschotel: dobbelsteentjes aardappel, wat boontjes en een paar blokjes varkenshaas in een fantasieloze tomatensaus. Vaak verscheen hij niet op tafel, want de familie bliefde hem niet.
Tot de keuken op een dag een nieuwe bewoner kreeg. Een potje met een eigenaardig opschrift.
R A S E L H A N O U T
Voorzichtig nam de groenteschotel een schepje van het bruinige poeder. En nog een. En nog een...
En als bij toverslag veranderde de sfeer aan tafel die avond. De familie was euforisch. Feest!
Wie of wat was die mysterieuze nieuwe keukenprins met die rare naam? Die gangmaker, die van de maaltijd een vrolijke boel maakte? En hoe pakte hij dat aan?
Een sprookje uit 1001 nacht? Nee hoor!
Gewoon de ontstaansgeschiedenis van een verleidelijk recept voor een exotische groenteschotel met tomaat, aardappel, haricots verts en varkenshaas.
Exotisch door een betoverend lekker extra ingrediënt: het Arabische specerijenmengsel ras el hanout! Hieronder zal ik proberen die culinaire Arabische charmeur voor je ontmaskeren. En natuurlijk geef ik je hét recept!
Specerijenmengsel ras el hanout
Hèhè, gelukkig geen sprookje dus. Je hebt alleen maar die ras el hanout nodig om zelf ook een culinair feestje te kunnen aanrichten. Misschien ken je het specerijenmengsel al, misschien ook niet.
Ras el hanout is tegenwoordig overal in Nederland te koop. Natuurlijk in Arabische winkels, maar zelfs ook gewoon in de supermarkt.
Het beste van de winkel
Letterlijk betekent ras el hanout 'het beste van de winkel'.
In Arabische landen voegen handelaren de allerbeste specerijen die ze op dat moment op voorraad hebben samen tot een geurig mengsel. Ideaal voor niet alleen groenteschotels, maar ook voor couscous, kip, lamsvlees, etc.
Wat zit er in ras el hanout?
De samenstelling van ras el hanout kan van dag tot dag en zeker van regio tot regio verschillen. Sommige mengsels kunnen wel 20 tot 40 componenten bevatten!
Denk daarbij aromatische smaakmakers als komijn, korianderzaad, kaneel, gember, foelie, nigella, nootmuskaat, kurkuma, kruidnagel, piment, kardemom, zwarte peper, galangawortel, kummel, anijs, venkelzaad, laurier, chilipeper, lavendel en zelfs gedroogde rozenknopjes.
Voor welke ingrediënten zij precies kiezen en in welke exacte verhoudingen, dát houden de meeste samenstellers wél liever geheim. Een zweem van mysterieuze 1001-nacht-sfeer is ras el hanout dus niet helemaal vreemd...
Elke ras el hanout is anders
Ik heb zelf verschillende soorten ras el hanout in huis. Ik kan in een specerijenwinkel of een Noord-Afrikaanse winkel nooit de verleiding weerstaan om van de lekkerst geurende ras el hanout een potje of zakje te kopen. Het recept van vandaag maakte ik met de Algerijnse ras el hanout van '
Le Souk' in de oergezellige Folkingestraat in Groningen. Een winkel trouwens waar je echt heen moet gaan als je in de buurt bent, maar dat terzijde.
Proeven van ras el hanout
Koop je een voor jou onbekende ras el hanout, gebruik hem dan in eerste instantie spaarzaam. De ene soort kan meer uitgesproken zijn dan de andere. Je ras el hanout moet je gerecht op smaak maken, maar mag niet gaan overheersen. In een later stadium van het kookproces meer toevoegen kan altijd nog. Blijven proeven is het devies!
Geurige groenteschotel met varkenshaas en ras el hanout
Tot zover de ras el hanout. Wat kan ik nog meer vertellen over de groenteschotel waarmee ik hier in huis regelmatig een feestje bouw?
De ras el hanout-marinade eerst
Als eerste dit: ook al vormen de groenten de hoofdmoot van mijn gerecht, ik begin altijd met het vlees. Ik laat mijn varkenshaasblokjes altijd graag een paar uur marineren in olijfolie op smaak gemaakt met ras el hanout, knoflook en een snufje zout. Hoe langer de marinadetijd, hoe lekkerder het eindresultaat.
Liever geen varkenshaas? De groenteschotel is ook erg lekker met lamsvlees of kip!
En dan pas de saus en de groenten
Pas veel later op de dag maak ik een tomatensaus van tomatenblokjes (uit blik; die zijn intenser van smaak en bevatten veel dikke saus), gefruite uien, knoflook en specerijen. Daarin gaar ik wel de groenten, knapperige haricots verts en piepkleine blokjes vastkokende aardappel, maar niet het vlees.
De varkenshaas braad ik vlak voor het serveren apart aan. Dat is belangrijk voor de ontwikkeling van de smaken uit de specerijen. En natuurlijk voor het korstje!
Een flinke bos platte peterselie voor extra smaak
Helemaal op het einde mag alles toch door elkaar. En dan moet er alleen nog een flinke hoeveelheid grof gesneden platte peterselie overheen. Ga niet voor zo'n ieniemini plastic doosje uit de supermarkt; koop gewoon een echte bos bij je (Arabische) groenteman. Die kost vaak nog hetzelfde ook! Ik gebruik platte peterselie eigenlijk meer als een groente (een soort sla) dan als een kruid. Krulpeterselie is geen goed alternatief; die bestaat alleen maar bij de gratie van zijn versiertalent. Platte heeft echt smaak!
Couscous zonder poespas
Daarbij hoort natuurlijk couscous. Die maak je alleen maar op smaak met zout en extra vergine olijfolie. Meer poespas heeft hij niet nodig, want hij heeft genoeg aan de kruidige tomatensaus uit je groenteschotel!
Ben je al in oosterse sferen gekomen alleen al door dit te lezen? Wacht dan niet te lang met het echte werk: kook, ruik, proef! En laat je betoveren!
Geurige groenteschotel met varkenshaas en ras el hanout
Ingrediënten voor een hoofdgerecht voor 4 à 5 personen:
Voor het vlees:
- 500 à 600 gram varkenshaas (eventueel te vervangen door kip of lamsvlees)
- ±3 theelepels ras el hanout (de hoeveelheid is afhankelijk van de samenstelling van de ras el hanout; zie het blog hierboven)
- 1 teentje knoflook (uit de pers of fijngesnipperd)
- 2 eetlepels olijfolie
- zout
Voor de groenteschotel:
- 2 flinke uien
- olijfolie
- 2 teentjes knoflook (uit de pers of fijngesnipperd)
- ±5 theelepels ras el hanout
- 1/2 liter water
- 2 blikken tomatenstukjes
- 3 kippenbouillonblokjes
- 3 ons haricots verts
- 6 ons vastkokende aardappelen
- eventueel nog wat zout
Voor de finishing touch:
- een flinke bos platte peterselie
- extra vergine olijfolie
Bereiding:
- Begin met het marineren van het vlees. Roer een marinade van de ras el hanout, de knoflook, de olijfolie en het zout. Snijd het vlees in kleine blokjes. Marineer het vlees minimaal een uur, maar liever een aantal uren. Zet het daartoe afgedekt in de koelkast. Neem het vlees een uur voor het aanbraden uit de koelkast om op kamertemperatuur te komen.
- Snipper de uien. Verhit een beetje olijfolie in een stoofpan en fruit hierin de ui zachtjes. Voeg na ongeveer 5 minuten de knoflook en ±5 theelepels ras el hanout (lees mijn blog hierboven voor tips over de hoeveelheid) toe en fruit de smaakmakers nog even mee.
- Schil ondertussen de aardappelen en snijd ze in kleine blokjes.
- Maak de haricots verts schoon en halveer ze.
- Schenk het water en de tomatenstukjes bij de uien. Breng het geheel aan de kook en los de bouillonblokjes op in de vloeistof.
- Voeg de aardappelblokjes toe en breng het geheel opnieuw aan de kook.
- Als de vloeistof weer kookt, mogen de haricots verts in de pan.
- Laat de groenten met het deksel op de pan zachtjes garen. Roer af en toe. Draai het vuur uit als de groenten beetgaar zijn. Dat duurt ongeveer 10 à 15 minuten.
- Braad de varkenshaasblokjes samen met de marinade in een matig verhitte koekenpan; niet te heet, want dan verbranden de specerijen. Je hoeft geen extra olie meer toe te voegen; die zit al in de marinade. Vijf minuten braden is voldoende om de vleesdobbelsteentjes gaar en goudbruin te bakken.
- Snijd ondertussen de peterselie grof in stukken.
- Roer een flinke scheut extra vergine olijfolie door de groenteschotel. Proef en bepaal of er nog wat extra zout en/of ras el hanout nodig is.
- Voeg de varkenshaasblokjes bij de groentestoofpot. Strooi er de peterselie overheen en serveer meteen.
Tips:
- Erbij: couscous op smaak gemaakt met een beetje zout en extra vergine olijfolie.
- Ik heb in dit recept gekozen voor haricots verts. Je zou ook (fijne) sperzieboontjes kunnen kopen als je die lekkerder vindt.
- Variatietip: kies ook eens voor kip of lamsvlees. Liever helemaal geen vlees? Gebruik wat meer boontjes en aardappels en vervang de bouillonblokjes door groentebouillonblokjes. Of voeg wat gare kikkererwten toe. Ook de vegetarische variant is een echte aanrader!
- Wij serveren de groenteschotel - zonder vlees - ook weleens als bijgerecht bij mijn Marokkaanse gehaktballetjes (samen met couscous). Heerlijk!