Ik kocht laatst superverse trostomaten op de DakMarkt in Den Haag en maakte er een heerlijke mediterrane tomatensalade met gemarineerde olijven mee.

DakMarkt? Dat is een boerenmarkt boven op het dak van een hoog industrieel gebouw midden in Den Haag. Hieronder lees je er alles over!

Boerderij midden in de stad?

Blogger zoekt boer...

"Ja", zul je zeggen, "dan moet je niet in de stad blijven!". Nou, misschien juist wel! Maar je moet tijdens het zoeken niet naar de grond kijken, maar omhoog...

Ik zal nog een tipje van de sluier oplichten: het boerenbedrijf, dat deze blogger vond, bevindt zich op een steenworp afstand van Station Moerwijk midden in Den Haag. Advies: kijk wel uit met het werpen van die steen, want je wilt niet dat de ruiten van het bedrijf sneuvelen...

Zijn mijn aanwijzingen nog steeds te cryptisch?

Dakboerderij van de Urban Farmers

OK. In het hart van de hofstad kwam ik laatst een heuse dakboerderij op het spoor. Ja, dat woord moet je letterlijk nemen: het gaat om een boerderij gevestigd op het dak van een gebouw. En niet zomaar een gebouw. Echt een torenhoog gebouw, De Schilde.

Als je aan komt lopen, zie je al van ver de glazen kassen, boven op de toren, schitteren in de zon.

Met een lift zoef je naar boven om vervolgens een van de meest futuristische boerderijen te betreden die je ooit hebt gezien: het bedrijf van de Urban Farmers.

DakMarkt, boerenmarkt boven op het dak van De Schilde

Vanuit de lift kom je eerst in de boerderijwinkel, die heel toepasselijk de 'DakMarkt' wordt genoemd. Overal staan vrolijke oranje kratjes waarin superverse tomaten, paprika's, aubergines, komkommers en kropjes sla naar je liggen te lonken.

Een paar dagen voordat ik zelf de Urban Farmers bezocht, had ik via internet al een rondleiding geboekt. De verleidelijke groenten moesten dus even wachten. 

Want eerst wilde ik alles te weten komen over dit curieuze bedrijf en met eigen ogen zien hoe die groenten gekweekt werden. 

En de vis. Want naast kasgroenten worden hier ook tilapiavissen gekweekt. Niet op de bovenste verdieping, want daar staan dus die kassen, maar één etage lager.

Rondleiding Urban Farmers

Onze rondleiding begon op het balkon naast de dakmarkt (overigens, het uitzicht van daaruit over Den Haag is echt adembenemend). Daar vertelde onze charmante gids ons alles over het ontstaan van het bedrijf en de productiemethode.

Alles over aquaponics

In het kort het opzienbarendste: UF werkt met een zogenaamd aquaponics-systeem. 

De combinatie viskweek en glastuinbouw is daarbij niet willekeurig gekozen. 

De twee kweken, aquacultuur (het kweken van waterdieren, zoals in dit geval vissen) en hydrocultuur (het kweken van planten in water) werken samen op een symbiotische manier. Heel duurzaam dus.

Reservoirs vol met tilapiavissen

Hoe dat precies in de praktijk gebeurt, zagen we in het vervolg van de rondleiding. 

Nadat alle deelnemers beschermende kleding hadden aangetrokken en hun handen hadden ontsmet, werden we een grote, warme ruimte in geleid met daarin enorme waterreservoirs vol met tilapiavissen. In totaal worden hier tegelijkertijd maar liefst 17.000 vissen grootgebracht! Elke week worden er 500 geoogst en aangeboden aan de lokale horeca.

Van visuitwerpselen tot plantenvoeding

Al die vissen samen produceren grote hoeveelheden uitwerpselen. 

Waarom ik juist daarover begin? Omdat het die uitwerpselen zijn, die het begin vormen van de keten van het aquaponics-systeem. 

In eerste instantie zijn uitwerpselen van vissen toxisch; er zit giftig ammonia in. Maar als je het afval slim opvangt en er een bepaalde soort bacteriën op laat inwerken, dan breken die bacteriën de uitwerpselen af in nitraten en nitrieten. 

Precies de bouwstoffen die planten nodig hebben voor hun voeding!

Het afvalwater van de viskweek (met al zijn voedingsstoffen) wordt vervolgens naar boven geleid, echt naar het dak, waar de kassen staan met het hydrocultuur-systeem voor de planten. 

Wij gingen daar natuurlijk ook naartoe. En we zagen met verbazing hoe al die duizenden kasplanten floreerden op de nitraten en de nitrieten van de vissen!

In de warmte van het zonlicht daarboven, hoog op wat wel het dak van de wereld leek, groeiden onder het glas rijen en rijen vol met tomaten, aubergines, komkommers, courgettes, talrijke slasoorten en tuinkruiden. Geweldig om te zien! We keken er onze ogen uit!

Planten filteren het water voor de vissen

Maar daar eindigt het verhaal van de aquaponics nog niet. 

Want wat doen al die planten met het nitraat- en nitrietrijke water? Die halen er alles uit wat ze nodig hebben en maken het water als het ware weer 'schoon'. Zo schoon, dat het water vervolgens weer terug kan stromen de visreservoirs in. 

En zo is de cirkel rond!

Ingenieus toch, dat aquaponics-systeem! En heel efficiënt. Misschien heb ik vorige week wel een kijkje gekregen in dé boerderij van de toekomst!

Tomatensalade van de DakMarkt

Uiteraard kon ik het na de rondleiding niet laten om ook nog wat van die heerlijke tomaten te kopen.

Ik had thuis in de koelkast nog een restje staan van de gemarineerde olijven van een dag eerder. Samen met de tomaten maakte ik er een verrukkelijke salade van.

Boek zelf een rondleiding bij de hoogste boerderij van Den Haag

Snel namaken deze tomatensalade met gemarineerde olijven!

Maar nog belangrijker: woon je in (de buurt van) Den Haag? Ga dan zelf eens een kijkje nemen bij de Urban Farmers. Via hun website kun je makkelijk een rondleiding boeken! Er zijn zelfs speciale kindertours. 

Bovendien ben je elke woensdag- en vrijdagmiddag welkom op de DakMarkt om je eigen groenten te kopen. Doen!

Mediterrane tomatensalade met gemarineerde olijven

Ingrediënten voor een bijgerecht voor 4 personen:

Voor de tomatensalade:

• 600 gram smaakvolle kleine trostomaten (bijv. Tasty Tom-tomaatjes)
• een handje basilicumblaadjes
• versegeknipte bieslookringetjes
• 1/2 portie gemarineerde olijven (zie het recept van gisteren)

Voor de vinaigrette:

• 3 eetlepels witte balsamicoazijn
• 9 eetlepels extra vergine olijfolie
• zout en versgemalen zwarte peper

Bereiding:

1. Neem de olijven een halfuur voor het serveren uit de koeling; op kamertemperatuur zijn ze het lekkerste.
2. Doe alle ingrediënten voor de vinaigrette in een lege jampot. Schud er een sausje van.
3. Snijd de tomaten in dunne plakjes.
4. Leg de tomatenplakjes mooi op een schaal. Schenk de vinaigrette over de tomaten. Verdeel de olijven eroverheen. Garneer het geheel met de basilicumblaadjes en de bieslook.
5. Serveer meteen.

Voor mij bestaat er geen gezelligere sociale activiteit dan samen eten. Dat mag een open deur zijn voor een foodblogger, als volger vaar je daar wel bij!

Want het leidt tot heel veel recepten voor lekkere hapjes, die ook jij met je vrienden en familie kunt delen. Samen genieten is dubbel genieten, niet waar?!

Wanneer trakteer jij op deze overheerlijke olijven, gemarineerd in olijfolie met citroen, verse kruiden, knoflook, Spaanse peper en een vleugje exotische komijn?

Hapjes om te delen: pikant gemarineerde olijven

Ingrediënten:

• 300 gram milde zwarte olijven zonder pit
• 3 teentjes knoflook, deels fijngehakt en deels in dunne plakjes gesneden
• 1 zeer fijn gehakte Spaanse peper (zonder pitjes en zaadlijsten)
• 4 eetlepels versgehakte basilicumblaadjes
• 2 eetlepels versgehakte marjolein
• 2 eetlepels versgehakte oregano
• 2 eetlepels versgehakte tijmblaadjes
• 2 eetlepels versgeknipte bieslookringetjes
• 1/4 à 1/2 theelepel gemalen komijn (naar smaak)
• een flinke scheut extra vergine olijfolie
• ±1 eetlepel citroensap (naar smaak)
• versgemalen zwarte peper

Bereiding:

1. Roer een marinade van alle ingrediënten vanaf de knoflook.
2. Marineer de olijven er minimaal 2 uur in. Langer marineren maakt de olijven alleen maar lekkerder. Zelf zet ik ze de avond voor het serveren al in de koelkast.
3. Neem de olijven een halfuur voor het serveren uit de koelkast; ze smaken lekkerder als ze niet al te koud zijn.

Tips:

1. Kun je een van de verse kruidensoorten niet krijgen? Laat die dan weg uit het gerecht of vervang ze door diepvrieskruiden; gedroogde kruiden zijn niet geschikt.
2. Nog meer recepten voor hapjes om te delen? Volg dan de link 'hapjes' in de header van dit blog!

Maak nu zelf Griekse tomatenrijst

Ben jij ook zo dol op die heerlijke tomatenrijst, die je altijd als bijgerecht krijgt in een Grieks restaurant?

Je kunt die rijst ook zelf maken. Het recept is echt doodeenvoudig. Dus waar wacht je nog op?

Hoe maak je zelf Griekse tomatenrijst?

Ingrediënten voor een bijgerecht voor 4 à 6 personen:

• 4 ons langkorrelrijst
• ±1 liter water
• 2 vleesbouillonblokjes
• 1 groot blikje tomatenpuree
• 2 teentjes knoflook uit de pers
• enkele druppels tabasco
• 2 theelepels gedroogde marjolein
• 2 theelepels gedroogde oregano
• een forse scheut Griekse extra vergine olijfolie
• eventueel nog een beetje zout 

Extra:

• een paar takjes oregano voor de garnering

Bereiding:

1. Breng het water aan de kook en los de bouillonblokjes en de tomatenpuree erin op.
2. Maak de tomatenbouillon op smaak met de knoflook, de tabasco, de marjolein en de oregano. 
3. Strooi de rijst in de bouillon en breng het geheel opnieuw aan de kook.
4. Laat de rijst koken totdat hij door en door gaar is (kijk voor het aantal minuten op de verpakking). Tomatenrijst mag iets gaarder en zachter zijn dan beetgaar. Als de rijst gaar is, is al het water opgenomen. Het kan zijn dat je de laatste minuten nog een beetje water moet toevoegen omdat het geheel te droog dreigt te worden. De tomatenrijst moet heerlijk smeuïg zijn.
5. Proef de rijst en voeg eventueel nog wat zout en/of tabasco toe.
6. Draai het vuur uit en roer nog een fikse scheut Griekse olijfolie door je gerecht.

Tip:

Heerlijk erbij: de slawraps met kruidige mediterrane varkenshaasreepjes, waarvan ik je het recept eerder deze week al gaf! Of maak je eigen souvlaki, kruidige spiesjes van kip, lamsvlees of varkenshaas. 

Wraps, een aantal jaren geleden had nog bijna niemand ervan gehoord. Tegenwoordig verpakken we bijna alles in de makkelijke tortillawraps die verkrijgbaar zijn in elke supermarkt. Nou ja, alles? Alleen eten natuurlijk!

En we kennen ondertussen ook ander inpakmateriaal dan alleen die tortillawraps: omeletten, rijstvelletjes, Japanse norivellen, pitabrood, druivenbladeren. Maar wist je dat je ook slablaadjes kunt gebruiken als wrap?

De grote buitenste bladeren van een flinke krop kun je helemaal om je vulling heen oprollen. Dat ziet er leuk uit! Wel meteen opeten, want anders verliest de sla zijn krokantje en daarin schuilt nou net zijn charme.

In dit recept gebruik ik de wat kleinere blaadjes van de little gem, ook wel baby-romainsesla genoemd, als wraps. Die zijn lichtzoet en hebben een heerlijke crunch.

Ik vul ze met malse reepjes varkenshaas, die ik eerst urenlang marineer in een verrukkelijk mediterraan kruiden- en specerijenmengsel alvorens ik ze kort roerbak.

Nog wat ringetjes Spaanse peper en bosui erbij en klaar zijn mijn slawraps met kruidige varkenshaas! Ik vouw mijn wraps niet dicht. De vulling ziet er zo aantrekkelijk uit; die wil je toch niet verstoppen!

Je kunt met deze kruidige varkenshaaswraps vele kanten uit. Ik serveer ze zelf meestal als hoofdgerecht. Want ik kan er niet genoeg van krijgen! Voor erbij maak ik een pan vol met Griekse tomatenrijst. Zo lekker! Later deze week zal ik je dat recept ook geven.

Je zou je wraps ook als voorgerecht kunnen geven. Dan heb je er natuurlijk wel wat minder van nodig. Twee kleine wraps per persoon is voldoende. Heerlijk om een mediterraan etentje hiermee te beginnen.

Ook leuk: verdeel allemaal verschillende mediterrane hapjes over zo'n mooie lange hapjesplank, die je tegenwoordig overal ziet in kookwinkels. En leg daar dan meteen deze kruidige slawraps bij!

Slawraps met fantastische mediterrane varkenshaasreepjes

Ingrediënten voor een hoofdgerecht voor 4 personen:

Voor de kruidige varkenshaasreepjes:

• 600 gram varkenshaas
• 1 rode ui in ringen
• 3 theelepels gedroogde tijm
• 3 theelepels gedroogde oregano
• 3 theelepels mild paprikapoeder
• 1½ theelepel gedroogde basilicum
• 1½ theelepel gemalen komijn (djintan)
• 1/3 theelepel pikant paprikapoeder
• 1 teentje knoflook uit de pers
• 2 eetlepels olijfolie
• zout en versgemalen zwarte peper

Voor de slawraps:

• 2 à 3 kropjes little gem (kleine kropjes romainesla; afhankelijk van de grootte)
• 1 Spaanse peper
• ±4 bosuitjes
• een scheutje extra vergine olijfolie

Bereiding:

1. Roer een marinade van alle ingrediënten vanaf de rode ui tot en met de zwarte peper.
2. Snijd de varkenshaasjes in dunne, niet al te lange reepjes.
3. Schep de marinade door het vlees. Marineer het vlees minimaal 4 uur.
4. Neem de varkenshaasreepjes een halfuur voor het bereiden uit de koelkast om op kamertemperatuur te komen. Verwijder de uienringen.
5. Was de sla. De allerkleinste blaadjes heb je niet nodig. Bewaar die voor iets anders. Leg de slablaadjes een halfuur in ijskoud water om extra krokant te worden. Leg de bosuitjes erbij.
6. Snijd de peper doormidden. Rol de twee stukken even tussen je handen. De zaadjes laten dan los; je kunt ze er zo uitkloppen. Zonder zaadjes is de peper iets minder pikant. Snijd de peper in dunne ringetjes.
7. Snijd ook de bosuitjes in ringetjes.
8. Verhit een koekenpan of wok. Roerbak de reepjes varkenshaas op middelhoog vuur totdat ze goudbruin en gaar zijn (het toevoegen van extra olie is tijdens het roerbakken niet nodig). Proef en voeg eventueel nog wat zout en/of peper toe.
9. Neem de reepjes uit de pan en laat ze gedurende een paar minuten een beetje afkoelen. Schep er een lekkere scheut extra vergine olijfolie, de rode peper en de bosui doorheen.
10. Droog de sla. Leg de slablaadjes naast elkaar op een serveerschaal of op individuele borden. Vul de wraps met de kruidige varkenshaasreepjes. Serveer meteen.

Tips:

1. Snijd de varkenshaas ook eens in piepkleine blokjes. Marineer en braad die vervolgens en laat ze even afkoelen. Snijd ook de sla fijn. Vul kleine glaasjes met beurtelings laagjes sla en vlees (en eventueel nog wat aïoli). Zo creëer je snel heerlijke verrines of amuses.
2. Liever een 'traditionele' tortillawrap? Vul je wrap dan met de varkenshaasreepjes en in stukjes gescheurde slablaadjes. Heerlijk met aïoli of tzatziki. 

Spaanse pata negra en serranoham, Italiaanse San Daniele en parmaham, Belgische gandaham, Limburgse Livarsjink: het zijn allemaal voorbeelden van verrukkelijke gedroogde hammen.

 
Dun gesneden zijn ze heerlijk als hapje bij de borrel. En natuurlijk smaken ze erg lekker op een sneetje ambachtelijk desembrood.

Zelf serveer ik ze regelmatig ook op toast. Het allerlekkerste vind ik de combinatie gedroogde ham, dunne olijfolietoast en een heel speciale, frisse crème van artisjokken.

Het verschil tussen artisjokkenbodems en artisjokkenharten

Ik maak die artisjokkencrème zelf. 

Het recept is heel eenvoudig. De basis wordt gevormd door gepureerde artisjokkenbodems. 

Waarschuwing: koop voor dit recept niet per ongeluk artisjokkenharten. Die zijn te vezelig en niet mooi te pureren tot een glad sausje. 

Ik heb een foto gemaakt van mijn artisjokkenbodems, voordat ik ermee aan de slag ging. Ze zijn gewoon verkrijgbaar in blikjes in de supermarkt. Je zou ook zelf artisjokken kunnen koken en schoonmaken, maar dat is zo veel werk. En de kosten kunnen behoorlijk oplopen...

Het pureren van de artisjokkenbodems

Voor het pureren heb je wel een foodprocessor nodig. Ik gebruik altijd het handige kleine kommetje dat de fabrikant heeft meegeleverd. Misschien red je het ook met de staafmixer, maar dat heb ik nooit geprobeerd.

Naast artisjokkenbodems gaan er nog een paar eetlepels olijfolie, citroensap en mayonaise door de artisjokkencrème. Maal er wat zwarte peper overheen en klaar!

Je kunt je artisjokkencrème ruim voor het serveren al maken. Bewaar hem afgedekt in de koelkast totdat je hem nodig hebt.

De toastjes op de foto's komen van de Oil & Vinegar bij mij in de buurt. Ze bevatten niet te veel zout. En dat is belangrijk voor dit recept. De gedroogde ham is immers al zout genoeg!

Stel je hapjes pas vlak voor het serveren samen. Zo blijft de toast lekker krokant.

Wanneer komen deze toastjes met gedroogde ham van pas? 

Ik serveer ze vaak als borrelhapje of als amuse.

Als ik serranoham gebruik mogen ze op mijn tapaplank (pata negra vind ik vaak wel erg duur...).

Ook leuk: maak deze toastjes eens als hartig hapje bij een zomerse high tea, een feestelijke brunch (bijvoorbeeld voor kerst of Pasen) of een picknick!

Of wat dacht je van oudejaarsavond? Spectaculair bij de champagne!

Nog één laatste tip: ga liever niet voor een rauwe ham die gerookt is. Die smaakt heerlijk op toast, maar is niet zo lekker in combinatie met de artisjokkencrème. Iets voor een andere gelegenheid dus.

Hieronder vind je het complete recept voor mijn hamhapjes met artisjok. Geniet ervan!

Toastjes met gedroogde ham en een frisse artisjokkencrème

Ingrediënten (de hoeveelheid hapjes hangt af van de maat toastjes die je gebruikt):

• 150 à 200 gram flinterdun gesneden gedroogde ham
• 1 zakje toastjes (ik gebruikte olijfolietoast)
• 125 gram gare artisjokkenbodems (op vocht, niet in olie; uit blik)
• ±2 eetlepels frisse mayonaise
• ±1 theelepel citroensap
• ±1 eetlepel extra vergine olijfolie
• versgemalen zwarte peper

Bereiding:

1. Pureer alle ingrediënten vanaf de artisjokkenbodems tot en met de peper samen in de foodprocessor. De artisjokkencrème moet mooi zalvig worden en er mogen geen stukjes meer in zitten. Proef en voeg eventueel nog een beetje extra van een of meer smaakmakers toe.
2. Besmeer de toastjes elk met wat artisjokkencrème. Beleg ze met een plakje ham. Maal er nog wat zwarte peper overheen als je dat lekker vindt.

Tips:

1. Wat kun je nog meer doen met die heerlijke artisjokkencrème? Hier in huis vinden wij hem ook verrukkelijk bij een gegrilde kalfsentrecote of even door de bloem gewentelde en daarna kort in olijfolie gebakken kalfsschnitzeltjes! 
2. Op dit blog kom je regelmatig recepten tegen met artisjokken. Ik ben er dol op! Klinken een salade van cherrytomaatjes, artisjokkenharten, zwarte olijven en verse kruiden en een maaltijdsalade van gemarineerde garnalen, artisjokkenharten en kruidensla jou ook zo lekker in de oren?

Hapjes om te delen: romige kaasdip met knoflook

Dol op kaas én op dipsausjes? 

Deze romige en tegelijkertijd pikante kaasdip (mét een flinke portie knoflook!) is een verrukkelijke combi van beide!

Lekker met mijn flinterdunne pizzatoast of gewoon een zakje tortillachips uit de supermarkt!

Broodbeleg uit de hele wereld, gewoon in Nederland

Als je nooit buiten Nederland hebt gewoond, besef je waarschijnlijk niet hoe uitzonderlijk groot het assortiment aan broodbeleg is dat je hier kunt kopen. 

De lekkerste hammen uit Italië, Spanje, België en Duitsland, Spaanse chorizo, Italiaanse mortadella, bresaola en salami, Amerikaanse pastrami, een keur aan kazen uit heel Europa; het is er allemaal! 

En laten we niet vergeten welke overheerlijke (streek)producten onze eigen Hollandse kaasboeren en slagers allemaal fabriceren!

Het overkomt me nog wekelijks dat ik gewoon naar binnen stap bij mijn eigen supermarkt of delicatessenwinkel en dat ik mijn ogen uitkijk. Ik weet gewoon niet wat ik moet kiezen: het ziet er allemaal zo lekker uit. 

Spoiled for choice!

Hoe anders was dat in Argentinië, Afrika en Maleisië, waar we jarenlang woonden...

Broodbeleg in Argentinië

In de tijd dat we in Argentinië woonden gold daar een zeer restrictief importbeleid. Alles in de winkels was het product van de 'Industria Argentina'. Vanwege het gebrek aan concurrentie was dat vaak geen keurmerk voor kwaliteit. Om van variëteit maar niet te spreken.

Wel werden sommige internationale producten er nagemaakt. Daardoor aten we af en toe zogenaamde 'queso Holanda', Hollandse kaas, maar dat dat nou lekker was, dát kon je ook weer niet zeggen.

Het lekkerste waren er de in de loop der tijd lokaal geworden broodbelegsoorten, die gemaakt werden door immigranten, zoals Italiaanse salami en Duitse casselerrib.

Ook voor de gerookte waren uit de zuidelijke Andes-provincie Bariloche liepen we warm; denk aan gerookt hert, 'ciervo ahumado', en gerookt wild zwijn, 'jabalí ahumado'. Verrukkelijk! Helaas waren deze lekkernijen in Buenos Aires, waar wij woonden, vaak moeilijk verkrijgbaar.

Als ik nu over het internet surf, zie ik trouwens dat er inmiddels veel veranderd is in culinair Argentinië!

Schaars belegde boterhammetjes in Afrika

Tijdens onze jaren in Afrika moesten we het qua broodbeleg meestal stellen met wat we zelf in onze koffers uit Nederland importeerden. 

We sleepten één keer per half jaar hele hammen, worsten en kazen mee. 

Eenmaal in Afrika gearriveerd sneed ik mijn buit met mijn snijmachine netjes in plakjes. In onsjes verpakt verdween daarna alles in mijn vriezer. Zo had ik weer een voorraad voor een paar maanden!

Kaas kopen in Maleisië

In Maleisië was op culinair gebied gelukkig veel meer te koop dan in Afrika. Dat was destijds een hele opluchting. 

Maar broodbeleg, dat bleef moeilijk. In het Verre Oosten wordt immers nauwelijks brood gegeten. En wij saaie Nederlanders waren toch wel verslaafd aan ons dagelijkse boterhammetje bij het ontbijt of de lunch.

We belegden er ons (zelfgebakken) brood met koude kip, allerlei soorten en maten gehaktbroden, salades van tonijn uit blik en homemade chocoladepasta.

Maar elke variatie was welkom. Elke soort broodbeleg, die we in de winkels konden vinden, probeerden we uit. Zo kocht ik er eens een potje zogenaamde 'cheddar cheese spread'.

Voorzichtig proefde ik ervan; met het nodige wantrouwen. En terecht, puur was het spul nou niet bepaald lekker! Het leek een beetje op de smeerkaasjes, die je in Nederlandse supermarkten ook overal aantreft, maar dan veel vaster, een beetje kauwgomachtig. Ik had het willen gebruiken als beleg voor mijn flinterdunne en krokante pizzatoast (het recept vind je ook op dit blog), maar helaas.

Een experiment met een verrukkelijk resultaat: romige kaasdip met knoflook

Ander beleg had ik op dat moment niet in huis. Noodgedwongen ging ik dus maar experimenteren met mijn cheese spread. Gelukkig stond er in de koelkast nog een pakje room. Ook kon ik terugvallen op mijn voorraad smaakmakers; specerijen, knoflook en bosui waren er altijd wel. Op hoop van zegen gooide ik die door mijn kaaskauwgom...

Het resultaat bleek verrassend lekker! 

Door de room werd de kaas fluweelzacht; en de knoflook, de bosui en een lepeltje cayennepeper pepten de smaak helemaal op! Ik had dan misschien geen nieuw broodbeleg gevonden; er was wel weer een lekker recept bijgekomen in mijn hapjesarsenaal, een kaasdip! Wat hebben we gesmuld, die avond!

En dat doen we tot op de dag van vandaag nog steeds regelmatig. De romige kaasdip is zelfs één van onze favorieten geworden. In Nederland bereid ik hem met gewone smeerkaas uit het koelvak van de supermarkt. Probeer hem zelf ook eens uit en verbaas je met ons: onvoorstelbaar hoe je zoiets lekkers kunt maken van zo'n saai kaasje!

Overigens heb ik de bosui inmiddels vervangen door de in Maleisië niet verkrijgbare bieslook. Die maakt de smaak iets verfijnder.

Natuurlijk raad ik je van harte aan mijn pizzatoast bij de kaasdip te serveren, maar ik kan me voorstellen dat je dat in verhouding te veel werk vindt; de kaasdip is echt in vijf minuten klaar. Tortillachips (naturel) of nachos zijn echter een prima alternatief. Geniet van dit bijzonder geslaagde hapje!

Hoe maak je zelf een romige kaasdip met knoflook?

Ingrediënten:

• 2 kuipjes of puntjes smeerkaas à 150 gram, naturel
• 1/2 à 1 theelepel cayennepeper
• 4 teentjes knoflook, gesnipperd
• 200 ml slagroom
• lekker veel versgeknipte bieslook
• 2 zakken nachos of tortillachips (naturel) of mijn pizzatoast

Bereiding:

1. Schep de kaas, de cayennepeper en de teentjes knoflook in de (kleine) mengkom van de foodprocessor. Voeg 100 ml slagroom toe. Zet de machine aan en vermeng het geheel tot een gladde massa.
2. Voeg de rest van de slagroom toe en meng weer.
3. Doe de kaasdip over in een kommetje.
4. Roer de bieslook door de dip. 
5. Serveer met de nachos, de tortillachips of de pizzatoast. 

Greumelkesvlaai met extra veel kruimeltjes: in ons gezin wordt zo'n vlaai een "picknickvlaai" genoemd. 

Wil je weten waarom? Lees dan snel het onderstaande blog.

En bak daarna meteen die vlaai. Want hij is me toch lekker!

Ideaal weer om te wandelen of te fietsen

Je hoort het overal om je heen: veel Nederlandse thuisblijvers zijn de laatste paar weken niet erg happy met het weer. Na een goede start in juni en begin juli laat het strandweer het nu afweten. En het is maar zeer de vraag of dat zich binnen korte tijd weer gaat aanmelden...

Maar medelanders, we gaan toch niet bij de pakken neerzitten! Bekijk het weerbericht ook eens van de zonnige kant (excusez le mot). De huidige temperaturen lenen zich uitstekend voor het maken van wandel- en fietstochtjes!

Gezellig samen hapjes bakken voor onderweg

Met al die praktische weer-apps en routekaarten, die je de hele dag bij de hand hebt op je telefoon, staat niets je in de weg om eenvoudig een uitstapje in te plannen, dat probleemloos tussen de buien door laveert. 

En wat doe je op de dag voor je tripje als het toch echt te veel regent? Dan duik je je keuken in en bak je samen gezellig een paar lekkere hapjes voor onderweg!

Hartige picknickhapjes

Die hapjes kunnen hartig zijn. Denk aan mini-saucijzenbroodjes gevuld met Indonesisch gehakt of krokante bagel chips met knoflook en basilicum.

Zoet picknickgebak

Maar misschien wil je nog liever zoet gebak mee als je op stap gaat. Kinderen zijn daar in elk geval altijd voorstanders van...

Op dit blog vind je veel recepten voor heerlijk zoet picknickgebak. Volg eens de links 'muffins', 'koekjes' of 'cake' (zie ook hiernaast onder 'labels') voor lekkere ideeën.

Vraag je mij naar mijn persoonlijke uitstapjesfavorieten? Moeilijk kiezen, maar ik denk dat ik dan voor de brownies, de double chocolate walnut cookies of de maanzaadtulband met citroen en sinaasappel ga. Of misschien toch de ontbijtkoekmuffins?

Picknickvlaai: die nemen we mee!

Nee, ik weet het: ik kies voor mijn picknickvlaai! Die draagt die geuzennaam niet voor niets!

Toen mijn dochter klein was, lag er tijdens onze wandelingen zo vaak een doosje met picknickvlaai onder in het mandje van de kinderwagen! Voor vertrek had ik die al in punten gesneden. Grote punten en wat kleinere; voor de grote en de kleine trek onderweg.

Greumelkesvlaai gevuld met extra veel roomboterkruimeltjes

Wat wij verstaan onder picknickvlaai? 

Eigenlijk is dat gewoon een kruimelvlaai zonder vulling. Die vulling zou alleen maar gaan uitlopen of plakken tijdens het vervoer. 

Voor extra smaak bak ik mijn vlaai wel altijd met superveel kruimeltjes of 'greumelkes', zoals wij Limburgers die noemen. Zo lekker: al die greumelkes met hun verrukkelijke roombotersmaak! Je zou het bijna een boterkoekvlaai kunnen noemen, al zijn de greumelkes wat krokanter dan een boterkoek en wat minder spekkig. Sommige Limburgers noemen deze vlaai om die reden ook wel botervlaai.

Hoe dan ook, mijn advies luidt: bak deze greumelkesvlaai vandaag nog. En stop morgen een paar punten in je rugzak als je op stap gaat. 

Valt het weer toch tegen? Organiseer dan een spelletjesdag binnen. Mét de vlaai als hoogtepunt natuurlijk. Hij verdwijnt gegarandeerd als sneeuw voor de zon. Ja zelfs als de zon er niet aan te pas komt. De bijgevoegde foto's zeggen genoeg, toch?!

Picknickvlaai: Limburgse 'greumelkesvlaai' met extra veel kruimeltjes!

Ingrediënten voor een vlaai met een doorsnede van ±32 cm:

Voor het deeg:

• 250 gram broodbloem
• 6 gram gedroogde gist
• ±1½ dl volle melk
• 20 gram suiker
• 5 gram zout
• 20 gram zachte roomboter

Voor de kruimeltjes:

• 270 gram harde roomboter
• 270 gram kristalsuiker
• 400 gram patisseriebloem of patentbloem

Extra:

• een beetje bloem voor het bestuiven van het werkvlak
• boter voor het invetten van de bakvorm
• eventueel wat poedersuiker om over de vlaai heen te zeven.

Bereiding:

1. Strooi de gist in de beslagkom van een stevige staande mixer. Verwarm de melk tot lauw. Schenk het overgrote deel van de melk bij de gist. Voeg de suiker toe en roer het mengsel goed om totdat de suiker is opgelost. Laat het mengsel enige minuten staan en weeg ondertussen de andere ingrediënten.
2. Zeef de bloem boven de kom met het gistmengsel. Strooi het zout over de bloem en voeg de boter toe. Kneed het deeg gedurende minimaal 10 minuten met de kneedhaken van de machine. Voeg eventueel nog wat melk toe. Het uiteindelijke deeg moet net niet aan de handen blijven plakken en mooi elastisch zijn. Om de elasticiteit van het deeg goed te kunnen beoordelen, kun je de laatste paar minuten het beste met de hand kneden.
3. Heb je geen keukenmachine met kneedhaken, stort dan de bloem op het werkvlak en maak er een kuiltje in. Roer in het kuiltje een mengsel van de gist, de suiker en een beetje melk. Zorg ervoor dat de suiker goed opgelost is. Laat dit mengsel 10 minuten staan. Voeg dan beetje bij beetje de bloem, het zout en de boter toe aan het mengsel. Voeg ook meer melk toe. Kneed het deeg met de handen totdat het elastisch is.
4. Vorm van het deeg een mooie strakke bol en laat deze tussen twee theedoeken op een warme plaats (bijvoorbeeld in een oven op rijsstand) een halfuur rijzen, totdat hij in volume verdubbeld is.
5. Beboter ondertussen een vlaaivorm met een doorsnede van ±32 cm, bij voorkeur een donker gekleurde vorm met een losse bodem.
6. Sla de gerezen deegbol vervolgens goed plat, zodat alle luchtbellen eruit zijn. Rol hem op een met bloem bestoven werkvlak uit tot een lap, die iets groter is dan de bakvorm.
7. Rol de deegplak losjes om de deegrol en breng hem zo over naar de vlaaivorm. Rol hem daar weer af. Druk het deeg goed aan in de vorm. Rol met de deegrol over de rand van de vorm, zodat het overtollige deeg er netjes ‘afgesneden’ wordt. Nu moet het deeg nog een klein uur rijzen. 
8. Het volgende werkje betreft het maken van de kruimeltjes of greumelkes zoals we in Limburg zeggen. Stort daartoe de suiker en de bloem op het aanrechtblad. Snijd de boter in kleine stukjes en voeg deze toe aan het mengsel. Begin er met kleine kneepjes in te kneden. Ga hiermee zolang door totdat de ingrediënten samenhang vertonen en klonterige kruimels met een onregelmatige structuur vormen, in omvang variërend van enkele millimeters tot zo’n anderhalve centimeter. Zorg ervoor dat alle bloem en alle suiker zijn opgenomen. Stop dan meteen en doe de kruimeltjes over in een kom, die je tot gebruik het beste in de koelkast kunt zetten.
9. Verwarm de oven voor tot 200°C. Voor het welslagen van de vlaaibodem heb je in verhouding veel onderwarmte nodig. Kies dus bij voorkeur voor een ovenprogramma met extra onderwarmte. Ook de donkere kleur van de bakvorm draagt bij aan de kwaliteit van de vlaaibodem. Werk je niet met een donker gekleurde bakvorm, schuif dan nu al een bakplaat op de onderste richel in de oven. Dit in plaats van een rooster. De hitte van de bakplaat geeft hetzelfde effect als een donkere bakvorm.
10. Prik het deeg na de tweede rijs her en der in met een vork. Dan kunnen de kruimeltjes met gulle hand over de vlaai gestrooid worden.
11. Zet de vlaai op de bakplaat of het rooster onder in de oven. Bak hem in ±25 minuten gaar. Draai de oven eventueel de laatste 10 minuten iets lager als de rand van de vlaai te snel bruint.
12. Neem de greumelkesvlaai na het bakken meteen uit de vorm en laat hem helemaal afkoelen.
13. Tijdens het afkoelen worden de kruimeltjes lekker krokant aan de bovenkant. Het laagje eronder blijft nog een beetje spekkig. 
14. Als je dat lekker vindt, kun je nog wat poedersuiker over de greumelkesvlaai strooien. Voor het mooiste resultaat doe je je suiker hiervoor in een zeefje. De suiker maakt met name de korst lekker zoet! 

Tips:

1. Voor deze vlaai gebruik je idealiter twee verschillende soorten bloem. Voor de bodem heb je broodbloem nodig. Dat is een bloemsoort gemaakt van harde tarwe. Door de grote hoeveelheid gluten in deze bloem rijst het deeg veel beter. Broodbloem koop je bij een bakker die zelf bakt, een groothandel of via internet. Voor de kruimeltjes kun je beter een zachtere bloemsoort gebruiken; dan worden de kruimeltjes mooi bros. Patentbloem uit de supermarkt is prima.
2. Meer tips voor het werken met gistdeeg? Die vind je in mijn blog over zelfgebakken dinerbroodjes. 

Wie is er niet dol op maaltijdsalades? Vooral in de zomer gooi je er hoge ogen mee in je gezin! 

Dit recept voor een frisse krieltjessalade met warmgerookte zalm, een kruidige dille-honingdressing en pittige waterkers is een blijvertje. Gegarandeerd!

Koudgerookte en wamgerookte zalm

Negen van de tien keer dat je naar de vishandel of de supermarkt gaat voor gerookte zalm zal dat zijn omdat je koudgerookte zalm wilt kopen. 

Dat is de gerookte zalm die iedereen kent. Qua uiterlijk lijkt hij op rauwe zalm. Je eet hem meestal, in dunne plakjes gesneden, op een toastje of verwerkt in een verfijnd hapje.

Warmgerookte zalm is veel minder bekend. Die ziet er meer uit als gebakken zalm.

Hoe wordt gerookte zalm gemaakt?

Het verschil tussen de twee soorten gerookte zalm is groot. Dat komt met name door de bereidingsprocessen. 

Voor beide soorten wordt de vis eerst gepekeld in zout of zoutwater met specerijen. 

Daarna mag hij een paar uurtjes drogen alvorens hij in een rookoven of -kast wordt gelegd.

Zalm koud roken

Voor koudgerookte zalm wordt de temperatuur in de rookkast heel laag gehouden; 25°C is zo ongeveer de maximumtemperatuur. 

Het roken duurt vele uren tot soms wel enkele dagen. Langzaam maar zeker trekt de smaak van de rook die vanuit een externe haard de rookkast in wordt geleid in het visvlees. 

De rook heeft een conserverende werking, maar zorgt niet voor een traditionele garing; het vlees blijft er min of meer rauw uitzien. 

Hoe meer tijd het rookproces in beslag neemt, hoe intenser de rooksmaak.

Zalm warm roken

Warm roken is een heel ander procédé. 

De warmtebron bevindt zich in of rechtstreeks onder de rookoven. Boven die warmtebron, altijd in de oven zelf, liggen houtsnippers. Door de verhitting gaan die smeulen en roken. Daarbij kan de temperatuur in de oven oplopen tot wel 95°C. 

Door de veel directere hitte gaart de zalm snel. Binnen drie kwartier kun je hem al eten! 

De lekkerste warmgerookte zalm heeft een rokerig, wat droger laagje aan de buitenkant, maar is vanbinnen nog heerlijk sappig. Hij valt makkelijk in zachte flakes uit elkaar. Mmmm!

Zelf zalm roken

Koud roken is een heel specialistisch gebeuren, maar warm roken zou je zelf ook kunnen doen. Speur het internet maar eens af; dan vind je overal instructies en filmpjes. Leuk!

In de tijd dat ik in Argentinië woonde had ik zelf een kleine rookoven die ik regelmatig gebruikte. Die zette ik dan boven op een eenvoudige barbecue, mijn warmtebron dus. 

Ik rookte er vis in - ook heerlijke forelletjes uit de heldere riviertjes van de zuidelijke Andes-provincie Bariloche - evenals malse kipfilets en kruidige varkenskarbonades. Dat was altijd smullen; verser kon je het niet krijgen!

Nu ben ik wat gemakzuchtiger geworden (en bovendien heb ik niet meer zo'n grote tuin; roken ruikt nogal...) en neem ik mijn toevlucht tot kant-en-klare rookproducten.

Een snelle maaltijdsalade van warmgerookte zalm, krieltjes, een pittige dille-honingdressing en waterkers

Vorige week nog aten we een verrukkelijke salade met warmgerookte zalm en krieltjes. 

Ik maakte hem stevig op smaak met een kruidige dressing van mayonaise met honing, grove mosterd en veel versgehakte dille. 

Heel Argentijns ging er ook een flinke portie peperige en mosterdachtige waterkers doorheen. In het Zuid-Amerikaanse land heet deze slasoort 'berro' en hij is er bijzonder populair! 

Een paar blaadjes little gem (ook wel baby-romainesla genoemd) zorgden voor nog meer crunch.

Zelf deze salade maken? Het recept vind je hieronder. Veel plezier ermee!

Krieltjessalade met warmgerookte zalm, dille-honingdressing en waterkers

Ingrediënten voor een maaltijdsalade voor 4 personen:

Voor de salade:

• 600 gram warmgerookte zalm
• 1200 gram geschrapte krieltjes
• 100 gram waterkers
• 3 little gems (baby-romainesla)
• een paar takjes dille voor de garnering

Voor de dille-honingdressing:

• 8 eetlepels mayonaise (zelfgemaakt is het lekkerste!)
• 3 theelepels grove mosterd (ik gebruikte vrij milde Limburgse mosterd)
• 1,5 eetlepel vloeibare honing
• een flinke bos verse dille
• zout en versgemalen zwarte peper

Bereiding:

1. Neem de zalm uit de koelkast en laat hem op kamertemperatuur komen.
2. Kook de krieltjes net gaar in wat gezouten water. Als je dat wilt, kun je ze ook gaar stomen.
3. Laat de aardappeltjes een beetje afkoelen.
4. Maak ondertussen de dressing. Hak daartoe de dille. Vermeng alle dressingingrediënten. Proef en voeg eventueel nog een beetje van een van de ingrediënten extra toe.
5. Schep de dressing door de lauwwarme aardappeltjes.
6. Verdeel de zalm in flakes.
7. Was de waterkers en de little gems en slinger de slasoorten droog in een slacentrifuge. Scheur de blaadjes eventueel in wat kleinere stukjes.
8. Leg op 4 borden (ik gebruikte soepborden) een bodempje sla.
9. Verdeel de krieltjes over de sla. Maak de salade af met de zalmflakes. Garneer de gerechten met een paar takjes dille.

Tips:

1. Deze zalmsalade is ook heel lekker als share-gerecht op je hapjestafel!
2. Was je eigenlijk op zoek naar een lekker hapje met koudgerookte zalm? Mijn amuses van aardappelpannenkoekjes met koudgerookte zalm zijn verrukkelijk!