Echte Limburgse gehaktballen met mosterdmayonaise: Limmmmburgs lekker!

Limburgse gehaktballen, wij eten ze vaak want ze zijn verdraaid lekker! Nu hoor ik je al vragen: "Wat voor speciaals doen jullie Limburgers met die gehaktballen om ze het predicaat 'Limburgs' te kunnen geven?"

Heb je even? Dan zal ik dat hieronder haarfijn voor je uit de doeken doen. Maar eerst even een foto van een grote braadpan vol met ballen. Om je alvast lekker te maken... 😉

Wat zijn de karakteristieken van de echte Limburgse gehaktbal?

Een Limburgse bal is gepaneerd met grof paneermeel!

Laat ik bij het meest opvallende beginnen. Aan de buitenkant zie je al meteen dat je met een echte Limburgse bal te maken hebt. Een bal, zoals mijn moeder en mijn oma die vroeger al maakten. Die is namelijk voorzien van een verrukkelijk krokant korstje! 

Dat komt doordat hij gepaneerd is. Meestal wordt er grof paneermeel voor gebruikt. Het gewone paneermeel uit de supermarkt is daar niet zo geschikt voor. Veel beter kun je zelf paneermeel maken. Hoe? Dat lees je in mijn blog van gisteren!

Wil je toch liever kant-en-klaar paneermeel gebruiken? Koop het dan bij de Bisschopsmolen in Maastricht. Dat paneermeel, met name de vezelrijke variant, is echt super!

Limburgse gehaktballen worden niet één, maar twee keer gepaneerd

Omdat dat korstje om je gehaktbal zo lekker is, wil je het extra dik maken. Dat doe je door de bal twee keer te paneren. Eerst rol je hem gewoon door het paneermeel. Dan verhuis je hem naar een bord met daarin wat losgeklopt ei. Zorg ervoor dat hij helemaal bedekt wordt met ei. En dan mag hij nog een keer door het paneermeel.

Ik hoor weleens mensen klagen dat ze al na het paneren van slechts twee gehaktballen een krokanter korstje op hun handen hebben dan op het vlees. Wist je dat je dat euvel kunt verhelpen? Gebruik je rechterhand alleen om je ballen door het paneermeel te rollen en je linkerhand alleen voor het ei! En ja, andersom mag ook natuurlijk.

Voor een lekkere gehaktbal gebruik je niet te mager gehakt

Voor een mooie maat gehaktballen koop ik een kilo gehakt voor 16 ballen. Dat is voldoende voor 8 personen. Het liefst koop ik geen standaard half-om-half gehakt, maar ik koop mijn gehaktsoorten los: 600 gram varkensgehakt en 400 gram rundergehakt. Ik weet dat het trendy is om extra mager gehakt te gebruiken, maar ga bij voorkeur voor 'gewoon' gehakt. Een iets vettere gehaktbal smaakt veel sappiger! Onze grootouders wisten wel wat lekker was!

Geen Limburgse gehaktbal zonder ui

Door het gehakt kneed ik standaard een gefruit uitje of, liever nog, wat gefruite sjalotjes. De uitjes doen veel voor de smaak én de structuur: ze zorgen voor een zoetje, wat kruidigheid en ze maken de gehaktballen extra sappig! Neem voor het fruiten even de tijd, zodat je uien niet bruin worden, maar mooi glazig en sappig blijven.

Geef je gehaktballen pit met grove Limburgse mosterd!

De kop van deze alinea spreekt voor zich: een paar lekkere lepels mosterd geven je gehakt een lichtpikante touch en een heel zacht zuurtje. Zorg ervoor dat tijdens het kneden van het gehakt de mosterdzaadjes heel blijven. Lekker als die straks tijdens het eten openknappen op je tong!

De ideale combinatie: gehaktballen met mosterdmayonaise en verse friet!

Dezelfde mosterd gaat ook door het sausje dat je bij je gehaktballen serveert, de mosterdmayonaise. Gebruik als basis voor dit sausje een mayonaise van een goede kwaliteit, geen fritessaus of iets dergelijks. In een eerder blog vind je het recept om zelf mayonaise te maken. Helemaal top!

Maak meteen wat meer mosterdmayonaise, want die smaakt ook heerlijk bij de verse frietjes die je bij voorkeur naast je gehaktballen op tafel zet!

Veel Limburgers eten hun gehaktballen ook koud op brood

Bijna altijd als ik Limburgse gehaktballen braad, maak ik er een paar te veel. Die bewaar ik voor de volgende dag. Dan snijd ik ze in plakjes voor op het brood. En op dat brood smeer ik geen boter, maar weer een laagje van die heerlijke mosterdmayonaise. In mijn gezin is dit één van de favoriete ontbijt- of lunchboterhammen!

Loopt het water je ondertussen al in de mond? Ga dan snel aan de slag met het recept hieronder. En Geniet; met een Limburgse zachte G!

Hoe maak je echte Limburgse gehaktballen met mosterdmayonaise?

Ingrediënten voor 16 Limburgse gehaktballen:

• 600 gram varkensgehakt (gehakt van het Livarvarken heeft de voorkeur)
• 400 gram niet te mager rundergehakt
• 8 sjalotjes
• plantaardige margarine
• 5 eieren
• 2 flinke eetlepels grove Limburgse mosterd
• 3 eetlepels volle melk
• ±400 gram grof, liefst vezelrijk, paneermeel (zelfgemaakt is het lekkerst of zie het blog hierboven)
• 1,5 eetlepel gehakte tijmblaadjes of 1,5 theelepel gedroogde tijm
• zout en versgemalen zwarte peper
• 2 eetlepels zonnebloemolie

Voor de mosterdmayonaise:

• een paar volle eetlepels lekkere echte mayonaise (zelfgemaakt is het allerlekkerst)
• een paar theelepels grove Limburgse mosterd (naar smaak)
• een klein beetje vloeibare honing (naar smaak)

Bereiding:

1. Snipper de sjalotjes en fruit de uitjes in een beetje margarine totdat ze mooi glazig zien. Ze mogen niet bruin worden. Laat de uitjes een beetje afkoelen.
2. Vermeng in een kom de twee soorten gehakt, de gefruite sjalotjes, 2 eieren, de mosterd, de melk, 150 gram paneermeel, de tijm, het zout en de peper. 
3. Vorm een piepklein hamburgertje van het gehakt en braad dit even in een beetje margarine. Proef het hamburgertje en voeg eventueel nog wat extra zout, peper of mosterd toe aan je rauwe gehakt.
4. Verdeel het gehakt in 16 porties en rol er stevige ballen van.
5. Schep het resterende paneermeel in een diep bord of schaaltje. Klop 3 eieren los in een ander bord samen met de twee eetlepels zonnebloemolie. 
6. Rol met je rechterhand de gehaktballen door het paneermeel. Doop ze met je linkerhand in het ei. Paneer ze daarna nog een keer, weer met je rechterhand.
7. Verhit wat margarine in een braadpan met dikke bodem. Braad de gehaktballen, eventueel in porties, lekker aan. 
8. Leg alle gehaktballen in de pan, voeg nog een beetje koude margarine toe en leg het deksel op de pan. Laat de gehaktballen, onder af en toe draaien, in een dikke 20 minuten gaar worden.
9. Ondertussen kun je de mosterdmayonaise maken. Roer een sausje door de mayonaise te vermengen met een hoeveelheid mosterd en honing naar smaak. Ik gebruik meestal op elke volle eetlepel mayonaise (met een flinke kop) 1 afgestreken theelepel mosterd en een halve theelepel honing. Maar volg je eigen smaak! De hoeveelheid mosterdmayonaise hangt af van de eetlust van je gezin en natuurlijk van het feit of je er nog frietjes bij maakt!
10. Serveer je echte Limburgse gehaktballen met de mosterdmayonaise. Dit is wat wij noemen Limmmmburgs lekker!

Tips:

1. Bak ook eens Limburgse borrelballetjes: gewoon een (veel) kleiner maatje. Geef de mosterdmayonaise er als dipsaus bij.
2. Of braad twee of drie grote bollen gehakt (van deze hoeveelheid gehakt) als een soort gehaktbrood. Lekker bij een Limburgs gehaktbrood: mijn zelfgemaakte uienmarmelade!
3. Nog meer Limburgse recepten? Volg dan de link 'Limburgs recept' in de rechterkolom van dit blog.
4. Aanrader: bestel mijn nieuwe kerstkookboek 'Feestrecepten uit Limburg' vol met de lekkerste Limburgse recepten. Tot 6 november maak je bovendien kans dit boek te winnen. Hoe? Dat lees je op mijn blog van vorige week.